Hôm nay tôi chia sẽ cảm xúc của mình trong những khoảng khắc trời ơi đất hỡi, làm việc với những khách hàng thuộc dạng BOT of Việt Nam. :)). Qua bài viết đọc tâm khách hàng – phần 1, hy vọng tất cả chúng ta – dù là ai cũng có một tí gì đó đọng lại trong suy nghĩ, để cho cuộc sống này nhẹ nhàng hơn.
Vì sao và vì sao ?
Thiết kế Khải Nguyên là một website công ty, chúng tôi chia sẽ những thông tin về giá thành, dịch vụ, kiến thức trong lĩnh vực thiết kế in ấn.Tuy nhiên, đối với tôi, tôi cũng muốn chia sẽ những cảm xúc trái chiều, những mặt tối trong kinh doanh, những điều mà tôi chắc chắn rằng: bạn sẽ không bao giờ kiếm được trên những website doanh nghiệp khác.
Có ai lại mang đến những thông tin tiêu cực cho khách hàng, đúng không ? Nhưng bạn nên nhớ, trong thương trường cũng như cuộc sống, có người này người kia, người tốt, kẻ xấu, người chỉ biết lợi dụng công sức người khác. Chúng ta có thể phớt lờ cho qua mọi thứ rồi giả vờ như cuộc sống màu hồng mơ mộng, ta có thể giả vờ đánh lừa bản thân những khó chịu hằng ngày mà ta gặp phải. Nhưng sự thật, vẫn là sự thật, dù có mất lòng ai đó chăng ?
You sale the Truth and the Truth shall set you free
Dành cho ai ?
- Nếu bạn là dân kinh doanh, khi đọc bài viết này bạn có thêm nhiều suy nghĩ, thông tin để tránh hoặc đối phó với những vị khách trời ơi đất hỡi. Rớ vào họ, chỉ thiệt thân.
- Nếu bạn là một designer của Khải Nguyên hoặc bất cứ công ty thiết kế in ấn nào, bạn có thể tích lũy kinh nghiệm khi nhận dự án thiết kế từ những khách hàng này.
- Và nếu bạn đã, đang và sẽ trở thành khách hàng Khải Nguyên hoặc bất cứ công ty thiết kế in ấn nào khác. Tôi chắc chắn bạn có thêm nhiều suy nghĩ dưới góc nhìn khác nhau.
- Dù bạn kinh doanh trong bất kỳ lĩnh vực nào, không cần phải thiết kế in ấn như chúng tôi đâu. Bạn cũng có thể đọc bài viết này với tinh thần tham khảo và suy luận. Tôi đảm bảo không phí thời gian của ai cả.
Dù cho bạn là ai, hãy dành thời gian để suy ngẫm !
Đọc tâm khách hàng – Phần 1: Những vị khách hàng trời ơi đất hỡi.
1. Khách hàng nghìn tỷ !
Đây là loại khách hàng mà các bạn có thể bắt gặp nhiều nhất ở dạng những công ty trong nước vốn tư nhân. Họ đủ vốn để trang trải chi phí văn phòng tại cao ốc sang trọng, tạo ra hình thức hoàn hảo cho niềm tin. Điểm thường thấy nhất của những khách hàng loại này là họ thường lập 6-7 công ty, hoạt động tại một văn phòng nhỏ, mỗi công ty làm một dịch vụ hay dự án nào đó…có khi mỗi công ty chỉ có 1 nhân sự: giám đốc kiêm nhân viên. Hệ thống nhân viên của họ có thể từ 5-10 người, nhưng một người làm dâu trăm họ cho hàng loạt công ty đó.
Đến gặp khách hàng này, bạn luôn được tiếp đón tại phòng họp sang trọng, tạo cho bạn cảm giác niềm tin tương đối. Họ rất lịch lãm, nhẹ nhàng. Trao đổi với họ, câu cửa miệng thường là: “Bên anh xây dựng dự án này dự án nọ”, “Cả nghìn tỷ, vài trăm triệu USD là bình thường”, “Những công ty anh lập ra là những công ty lớn, hàng đầu”…sau một hồi quăng lựu đạn thì bắt đầu: “bên em có thể ứng trước làm cho bên anh”, “Bên chị làm rất nhiều, hiện tại làm ít thôi “, “Bên anh trước giờ chỉ đặt cọc 20%, sau đó 3 tháng mới trả 80% còn lại, vì tiền bên anh về một đợt cả tỷ chứ không về lắt nhắt, bên em có thể làm được không?”, “Bên em phải làm cái này đẹp, hoàn hảo, phải gấp rút, nhưng giá thành thấp thôi“…Nghe có vẽ nghịch lý nhỉ, vừa nhanh, vừa đẹp, vừa hoàn hảo mà giá thấp. Giàu có mà lại đòi mình ứng trước, chỉ đặt cọc 20% sau đó chờ hoài không thấy đâu ?
Thùng rỗng kêu to
Thật ra không có nghịch lý, sai lệch gì đâu các bạn ạ. Nếu các bạn đã từng nghiên cứu học thuyết âm dương, sắc sắc không không thì các bạn có thể hiểu được. “Kim rỗng thì kêu, hỏa không thì phát“, những doanh nghiệp nội lực yếu ớt thường vẽ ngoài rất hào nhoáng, bên trong là một đóng nợ nần. Họ vay mượn để lóe sáng, sẵn sàng bước những bước lớn, dẫm đạp những thứ còn lại.
Hậu quả: Nếu bạn làm việc với những khách hàng này, nhiều khả năng thời gian đầu họ sẽ thanh toán cho các bạn những khoản nhỏ. Nhưng càng về sau, cứ ứng trước ứng trước mà làm. Họ sẽ quên bạn luôn :). Quịt nợ là đỉnh điểm của mối quan hệ với vị khách nghìn tỷ.
Tuy nhiên, bạn cần đánh giá đúng khách hàng nghìn tỷ này. Tránh nhầm lẫn với những khách hàng khác, có rất nhiều vị khách đàng hoàng, uy tín. Họ vẫn giàu có và tiếp bạn trong những phòng họp sang trọng, nhưng có một điều khác biệt. Những người giàu có và đạo đức, họ chả bao giờ mở miệng ra dự án này dự án nọ, chẳng bao giờ vẽ vời hứa hẹn. Họ rất bình thường, giản dị, vui vẽ…có thể họ sẽ trả giá, deal giá, đòi mình giảm giá, nhưng đó chỉ là cách làm việc của họ, họ chẳng bao giờ lằng nhằng chuyện tiền bạc :).
2. Chị BillGates !
Họ luôn là người đúng, luôn tài giỏi, luôn chính xác và không thua ai trong mọi trường hợp tưởng tượng. Những vị khách luôn cho mình là Ember Enstein, theo chủ nghĩa hoang tưởng học, ảo tưởng sức mạnh. Thông thường họ là những người “lâu lâu mới giàu một lần”, thường thì vì lý do may mắn hay chụp giựt ở đâu đó trở nên giàu có, thế nên trong tâm lý của những Billgates thường rất trịnh thượng, ăn nói lớn tiếng kiểu chợ búa. Đặc biệt loại khách hàng này thường là nữ, không biết lý do vì sao nhưng thực tế kiểm nghiệm lại vậy.
Khách hàng khó chịu
Dấu hiệu nhận biết: Phụ nữ, tầm 30-35 tuổi, mập béo ú, thích mặc đồ đen, đồ sậm màu để giảm bớt thân hình to béo, khuôn mặt luôn khó chịu, trét đầy phấn, giọng nói trịnh thượng kiểu cách, luôn thích đè đầu cưỡi cổ người khác. Sẳn sàng mắng mỏ người khác, đặc biệt là nhân viên dưới quyền. Có lần tôi có hẹn gặp một vị khách hàng nữ qua điện thoại, khi đến công ty thấy chị có ngoại hình như thế, đang buôn lời chửi xối xả vào nhân viên cấp dưới….cái tôi xin về vì đau bụng, hic, nghe mà phát khiếp.
À, loại này thường ế chồng nhe :). Có thể do vấn đề tâm lý nên họ bị ức chế, dù sao đây là quan điểm của tôi về khách hàng này, tôi không thích…nhưng có thể phù hợp với bạn kinh doanh trong ngành nghề khác. Tôi chia sẽ để tham khảo :).
Hậu quả: Đối với khách hàng loại này, đa phần họ có tiền thật sự. Nhưng đụng tới đồng tiền của họ không dể dàng, họ luôn thay đổi yêu cầu công việc, bạn mà chăm sóc họ là đuối thiệt sự. Trong thiết kế in ấn, ngại nhất là việc thay đổi thiết kế và quy cách in ấn, sửa tới sửa lui nát bét luôn bản thiết kế. Không những vậy, khi bạn làm sai hoặc trễ hẹn vài phút, bạn cũng bị lằng nhằng lèo nhèo….Nhìn chung thì nếu bạn xui gặp trúng mấy chị Billgates thì tốt hơn nên dành thời gian chăm sóc khách hàng khác. Bạn sẽ có lợi nhuận hơn gấp 10 lần và tinh thần cũng thoải mái hơn.
3. Vị khách hàng ma lanh
Đây là dạng khách hàng mà tôi ghét nhất, sự khôn lanh của họ không phục vụ vì mục đích lương thiện. Họ sử dụng trí thông minh của mình để đánh lừa người khác. Khôn lỏi, là một đức tính xấu, bạn có thể qua mặt người này người nọ, nhưng cơ bản, danh dự không còn nữa.
Trong ngành thiết kế in ấn, chúng tôi gặp khá nhiều khách hàng loại này. Đặc biệt là những công ty thiết kế, thiết kế quảng cáo, thiết kế nội thất, thiết kế xây dựng….Nhìn chung, những vị khách hàng ma lanh này tiếp xúc với bên bộ phận kinh doanh, yêu cầu thiết kế những sản phẩm như brochure, menu, catalogue, card visit….vì những đơn hàng thiết kế thường có giá thành không cao như việc in ấn, nên chúng tôi cũng không cần nhận tiền cọc. Thế là…một ngày đẹp trời, sau khi đã nhận được những sản phẩm thiết kế từ chúng tôi, họ trở mặt và nói không muốn in ấn và không sử dụng bản thiết kế này nữa. ???
Bức biếm họa đầy ý nghĩa
Vậy thử hỏi nguyên nhân do đâu mà họ trở mặt ?
- Thứ nhất, sau khi đã đặt chúng tôi làm (chưa đặt cọc), những vị khách ma lanh lại bỏ thời gian ra truy tìm những công ty thiết kế in ấn khác có giá thành rẻ hơn vài chục nghìn…thế là họ có cái cớ để khơi gợi tiềm thức ma lanh, trở mặt như trở tay. Nhưng tồi tệ hơn là….
- Thứ hai, họ định trước là sẽ sử dụng chùa sức lao động và chất xám của những designer, sau khi có được cái họ muốn, họ chuyển qua một công ty in ấn khác để in thành phẩm. Kết quả là họ xù được vài đồng từ những designer như chúng tôi! Chợt một lần, tôi thấy sản phẩm thiết kế brochure từ những bạn designer Khải Nguyên, (mẫu brochure này chúng tôi không in ấn và bị xù thiết kế), bỗng nhiên lại xuất hiện ở một nơi khác, y chang từng câu từng chữ từng hình ảnh ….Lòng buồn rười rượi, không buồn vì xù tiền, mà tôi nhìn vào những vị khách hàng này, tôi chả thấy một tương lai nào cho đất nước !
Chính những người như vậy, họ đã làm cho giá trị niềm tin dân tộc trở nên giảm sút, sự đoàn kết dân tộc, niềm tự hào quốc gia luôn trong tình trạng dấu hỏi. Thiếu tin tưởng về đạo đức làm kiềm hãm sự phát triển kinh tế của đất nước Việt Nam.
Tinh thần hợp tác tạo nên thành công từ hai phía
Trong kinh doanh, hãy thể hiện tinh thần thượng võ.
Dấu hiệu nhận biết: Họa hổ họa bì nan họa cốt, tri nhân tri diện bất tri tâm. Để đánh dấu những khách hàng này rất khó, ý thức rời rạc cộng hưởng với tinh thần sai lệch ẩn sâu trong tâm trí họ. Mà cái xấu luôn là yếu tố dể lây nhiễm, thật khó cho những công ty thiết kế in ấn nói riêng và những doanh nghiệp trong lĩnh vực design nói chung. Tuy nhiên không phải là không có cách, trong phần 3, tôi sẽ kết hợp với kinh nghiệm làm việc và kiến thức về nhân tướng học để viết một bài về những kẻ có xu hướng lừa đảo công sức của người khác.
Hôm nay là một ngày bực bội lây lan, bài viết có phần bức xúc :)). Nhưng tôi vẫn luôn yêu đời lạc quan vì thật may mắn, khách hàng của Khải Nguyên đại đa số đều uy tín và chất lượng. Trong phần 2, tôi sẽ viết về những khách hàng tiềm năng, uy tín và tri thức, những vị khách mà chúng tôi đồng hành suốt nhiều năm qua.
Cám ơn bạn khách hàng cùi mía vừa xù thiết kế của chúng tôi để đem sang bên chổ khác in ấn. Xù tới 500.000 luôn ó. hahaha.
Cám ơn bé Vân Anh, vì em bực mình nên anh bực mình theo để rồi anh có ý tưởng viết bài này. kaka.
